Plaga – tak można określić skalę wyłudzeń pieniędzy, których ofiarami padają najczęściej starsi ludzie. Tracą oszczędności życia, zostają bez grosza. Do akcji przeciwdziałania wyłudzeniom zorganizowanej przez prezydenta miasta Rzeszowa i Komendę Miejską Policji w Rzeszowie przyłączył się Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych. – Bardzo nam zależy na bezpieczeństwie naszych mieszkańców. Chcemy uświadomić im jak łatwym celem mogą być dla przestępców. Można jednak uniknąć strat, trzeba jedynie mieć odpowiednią wiedzę i czujność – mówi Roman Szczepanek, prezes rzeszowskiego MZBM.
MZBM otrzymał z UM Rzeszowa ulotki i plakaty, które informują o podstawowych zasadach, które trzeba zastosować by nie dać się oszukać złodziejom. – Mamy 100 plakatów i 3500 ulotek. Są one kolportowane wśród mieszkańców i rozwieszane w budynkach, które są przez nas administrowane. To bardzo ważne by podstawowa wiedza dotycząca bezpieczeństwa dotarła do mieszkańców – mówi Jerzy Jędryka, specjalista do spraw pozyskiwania funduszy z rzeszowskiego MZBM.
– Ja miałam taki przypadek. Kiedy odebrałam telefon mężczyzna, który dzwonił twierdził, że pracuje w służbach. Nie pamiętam których. Mówił, że moje konto jest zagrożone. Wystraszyłam się i rozłączyłam. Pobiegłam przerażona do banku i tam okazało się, że wszystko jest w porządku. Nie śledzę na bieżąco mediów i nie wiedziałam, że jest plaga oszustw. To zdarzenie mnie zmobilizowało do czujności, a wiedza z ulotek bardzo się przydaje. Teraz czuję się bezpieczniej – mówi pani Janina, mieszkanka bloku przy ulicy Hetmańskiej administrowanego przez MZBM.
Dodaje, że o próbie wyłudzenia jej pieniędzy opowiedziała znajomym i sąsiadom. – Mam też swój mały wkład w akcję prewencyjną i być może ustrzegłam tych ludzi przed stratami. Polecam też im lekturę ulotek rozdawanych przez MZBM – opowiada pani Janina.
Od kilku tygodni rzeszowska policja publikuje opisy przypadków wyłudzania pieniędzy. Liczba takich zdarzeń rośnie lawinowo. Przestępcy telefonują najczęściej do starszych osób. Przedstawiają się jako policjanci, oficerowie CBŚP, a nawet jako prokuratorzy. Potrafią być na tyle przekonujący, że udaje im się namówić rozmówców do bardzo nieracjonalnych zachowań, których efektem jest utrata wszystkich oszczędności.
Jak donosi rzeszowska policja tylko w pierwszej połowie grudnia „Trzy kobiety uwierzyły, że rozmawiają z policjantami i prokuratorami. Niestety byli to oszuści podający się za funkcjonariuszy. Jedna z oszukanych kobiet pozostawiała pieniądze we wskazanych miejscach. Kolejna przekazała gotówkę nieznanemu mężczyźnie. Trzecia zleciła przelew na wskazane konto, jednak w tym wypadku interwencja policjantów zapobiegła realizacji przelewu”.
73-letnia mieszkanka Rzeszowa dała się oszustom – przedstawiającym się jako policjant i prokurator – przekonać by wybrać pieniądze z konta i pozostawić we wskazanych miejscach w mieście. Policja opisuje: „(…) Kobieta pojechała do banku, gdzie wybrała pieniądze i pozostawiła je pod drzewem w rejonie ul. Dymnickiego. Następnie udała się do kolejnego banku, gdzie ponownie wybrała pieniądze, które zgodnie z instrukcjami pozostawiła na ul. Grunwaldzkiej w przejściu pomiędzy budynkami.
„Prokurator” kolejny raz skontaktował się z kobietą. Polecił jej ponownie wybrać pieniądze i pozostawić w rejonie pałacyku Lubomirskich. W czasie wybierania i pozostawiania pieniędzy, cały czas była w kontakcie z oszustami (…)”.
Inna, 82-letnia mieszkanka Rzeszowa wybrała z konta pieniądze i przekazała je oszustowi, który przedstawiał się jako oficer CBŚP, osobiście w okolicy fontanny multimedialnej.
Z kolei w przypadku 62-letniej kobiety oszustwu udało się zapobiec. Złodzieje przekonywali ją, że jej oszczędności w banku są zagrożone. Policja opisuje zdarzenie: „(…) Fałszywy policjant miał być na tropie zorganizowanej grupy przestępczej. Grupa miała posiadać maszynę do podrabiania dowodów osobistych. Kobieta zaproponowała spotkanie w tej sprawie, ale przestraszyła się gdy usłyszała, że jest obserwowana, a bezpośredni kontakt zniweczy akcję. Gdy dodatkowo zadzwoniła pod nr 112, gdzie niby uzyskała potwierdzenie tożsamości „policjanta”, uwierzyła oszustowi i zgodziła się na współpracę. Wtedy do rozmowy włączył się kolejny mężczyzna, podający się za prokuratora. Na polecenie sprawców miała przelać na wskazany rachunek znaczną kwotę pieniędzy. W trakcie oszustwa podczas kilkukrotnych połączeń kobieta była informowana o konieczności zachowania wszystkiego w tajemnicy. Zorientowała się, że została oszukana, gdy porozmawiał o zdarzeniu z rodziną. Gdy zawiadomiła policjantów, ci niezwłocznie zwrócili się do banku o zablokowanie konta. W konsekwencji przelew nie został dokonany (…)”.
Przypadków uniknięcia strat jest jednak stosunkowo niewiele. Dla tego tak bardzo ważna jest prewencja. W rzeszowskim ratuszu zorganizowano konferencję poświęconą zapobieganiu wyłudzeniom. Pomysłodawcami byli Urząd Miasta Rzeszowa i Komenda Miejska Policji w Rzeszowie. Konferencję nazwano: „Wspólnie przeciwko oszustom”.
– Obserwujemy wzrost liczby tych przestępstw i najgorszym elementem tej statystyki są straty. To są naprawdę potężne pieniądze. Rozmawiamy o seniorach, o ludziach którzy niejednokrotnie tracą oszczędności swojego życia. Każdorazowa taka sytuacja to jest dla nich tragedia osobista i utrata poczucia bezpieczeństwa. Wspólnie musimy zadbać o to, by Rzeszów był miastem bezpiecznym – mówił podczas konferencji insp. Bogusław Kania, Komendant Miejski Policji w Rzeszowie.
Podjęto kilka konkretnych decyzji o działaniach prewencyjnych, które już są realizowane. Wśród nich jest także akcja w rzeszowskich szkołach gdzie dzieci dowiadują jakie zagrożenia czyhają na ich dziadków. – Cykl spotkań z uczniami rzeszowskich szkół, realizowany jest w ramach godziny wychowawczej. Dzieci, po powrocie do domu, przekażą swoim dziadkom materiały informacyjne przygotowane przez miasto oraz policję co skłoni rodzinę do dyskusji na temat zachowania czujności – tłumaczy Artur Gernand z kancelarii prezydenta Rzeszowa.
Podkreślano, że dzięki rozwojowi możliwości dokonywania płatności bezgotówkowych, rozwinęły się cyberprzestępstwa finansowe wobec, których często jesteśmy bezradni. Szczególnie osoby starsze.
– Bezpieczeństwo naszych środków finansowych w dobie coraz częstszych płatności bezgotówkowych , płatności elektronicznych, płatności przy wykorzystaniu tych nowoczesnych elektronicznych sposobów w postaci hasła do konta, czy BLIKA, jest coraz więcej i stanowią coraz większy odsetek naszych operacji finansowych. Także ze względu na to, że mamy pandemiczną sytuację, także dlatego że ta sfera działań e-commersowych się rozwija, stąd też niestety rośnie procent niebezpiecznych wyłudzeń w tym względzie – mówił Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa.
Na kampanię informacyjną składają się spoty filmowe, radiowe, ulotki i plakaty. Materiały filmowe i radiowe wykorzystywane będą w: TVP Rzeszów ( Kronika kryminalna TVP3 Rzeszów), telewizji kablowej, lokalnych rozgłośniach radiowych, miejskich mediach społecznościowych, na stronie www.rzeszow.pl, kanałach informacyjnych Policji, w systemie komunikacji pasażerskiej.
Ulotki kolportowane są przez pracowników MZBM oraz dostępne są w budynkach Urzędu Miasta, Punktach Obsługi Mieszkańców, Urban Lab, Domach Kultury, do dyspozycji Rady Seniora, Stowarzyszenia Kreatywny Senior, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz w 9 rejonach opieki MOPS.
A policja przypomina:
* Jeśli ktoś kontaktując się telefonicznie i podaje się za policjanta, funkcjonariusza CBŚP lub prokuratora i opowiada o prowadzonych działaniach – natychmiast zakończ rozmowę telefoniczną! To zawsze dzwoni oszust.
* Jeżeli taka osoba żąda przekazania pieniędzy, czy to w formie wybrania gotówki z banku, czy dokonania przelewu, natychmiast zakończ rozmowę telefoniczną! To zawsze dzwoni oszust.
* Po rozłączeniu się, poinformuj o podejrzanym telefonie kogoś bliskiego oraz Policję.
* Policjanci, prokuratorzy, funkcjonariusze innych służb – NIGDY nie rozmawiają o prowadzonych przez siebie sprawach przez telefon! *Policjanci, prokuratorzy, funkcjonariusze innych służb – NIGDY nie proszą o wypłacanie i przekazywanie jakichkolwiek pieniędzy, w celu ich zabezpieczenia przed oszustami.
* POD ŻADNYM POZOREM nie przekazujmy pieniędzy nieznanym osobom, niezależnie od okoliczności, jakie przedstawiają.
* POD ŻADNYM POZOREM nie wolno również dokonywać przelewów na wskazany podczas takiej rozmowy numer konta.
* W razie podobnych telefonów, należy się skutecznie rozłączyć i zadzwonić pod nr 112. Pamiętajmy, że dzwoniąc pod numer alarmowy, połączymy się z centrum powiadamiania ratunkowego, a nie bezpośrednio z policją.
– Chcemy by te wszystkie zasady trwale stosowali nasi mieszkańcy, wśród których jest wielu seniorów. Dlatego oprócz ulotek będziemy o potencjalnych zagrożeniach informować podczas spotkań z mieszkańcami – kończy Roman Szczepanek, prezes rzeszowskiego MZBM.
